28 mei 6 tips voor leiderschap tijdens de corona-crisis
De afgelopen maanden ben ik, als Directeur a.i. van een middelbare school, vol in de corona-crisis terecht gekomen. Dat doet wel even wat met je… de directe voeling met de werkvloer verdwijnt van vandaag op morgen, onderwijs dient ineens geheel anders te worden ingevuld en prioriteiten verschuiven.
Dit vraagt ook van mij om mij anders te verhouden tot de medewerkers, het primaire proces, de lopende projecten en de dynamische omgeving waarin de school zich in bevindt.
In deze ingrijpende situatie met veranderde verhoudingen is het nog belangrijker om te werken vanuit vertrouwen en mensen adequaat te faciliteren en te ondersteunen. Tegelijkertijd dienen er ook doelen, waar je eindverantwoordelijk voor bent, gehaald te worden.
Dit spanningsveld blijft nog wel even onder ons, maar geeft ook kansen om te innoveren op tal van gebieden. Je wilt tenslotte ook strategisch voorbereid zijn voor de post-coronawereld. En daarvoor moet je enerzijds zorgen dat de neuzen van teams en medewerkers dezelfde kant op staan en dat ze effectief kunnen blijven opereren en anderzijds vraagt dit om samen flexibel om te denken van problemen naar kansen.
Wat kunnen leidinggevenden doen om hun teams en medewerkers zo goed mogelijk draaiende te houden en kansen te benutten? Zes tips…
1. Informatievoorziening
Het is belangrijk om je medewerkers op een juiste manier te voorzien van informatie. Spreek verwachtingen uit die je hebt van je medewerkers, maar daarnaast ook wat ze van jou kunnen verwachten. Zo kom je minder snel voor verrassingen te staan en houd je zo helder mogelijk wat er speelt.
Zorg hierbij dat er ook genoeg contactmomenten zijn om die informatie en verwachtingen naar elkaar uit te spreken. Zeker in deze coronacrisis waar (nieuwe) informatie en eventuele maatregelen die daaraan vasthangen snel kunnen veranderen is het belangrijk om je medewerkers daar tijdig mee te nemen en op de hoogte te brengen wat dit voor hen betekent.
2. Geef aandacht aan je medewerkers
Een hoge werkdruk kan er misschien voor zorgen dat er vooral aandacht gaat naar het primaire proces, maar juist in deze hectische tijden is het belangrijk om extra aandacht te geven aan je medewerkers. Vraag wat er speelt, welke behoeftes je team heeft en waar ze tegenaan lopen.
3. Aanvullende ondersteuning
Door genoeg aandacht te besteden aan je medewerkers kun je tijdig signaleren als medewerkers aanvullende ondersteuning nodig hebben. Besef dat je als leidinggevende ook niet alle problemen voor je eigen medewerkers op kunt lossen en dat soms een psycholoog, coach of arts de juiste hulp kan bieden. Zorg dat je hier de juiste verwijzingen voor hebt en bespreek transparant met je team dat die aanvullende ondersteuning beschikbaar is.
4. Toon je eigen emoties
Deze corona-crisis doet ook wat met jou als leidinggevende. Emoties en gevoelens mag ook jij met je medewerkers delen. Je eigen kwetsbaarheid tonen zorgt ervoor dat je die kwetsbaarheid ook terugkrijgt en een open gesprek (het échte gesprek) met elkaar kunt voeren.
5. Structuur en ritme
Daarnaast helpt het mensen om ‘gewoon’ structuur en ritme te hebben in deze dagen. Dat kan een houvast voor ze zijn. Daarbij is een goede werk-privébalans cruciaal. Juist in tijden waar de werkdruk hoog is, is het belangrijk om voldoende ontspanning te nemen. Als leidinggevende is het goed om dit scherp in de gaten te blijven houden en op (bij) te sturen.
6. Zie het óók als kans… ‘omdenken’
‘Ja’ zeggen is de eerste stap van het omdenken. De dingen accepteren die je niet veranderen kunt, van een ‘ja-maar’ een ‘ja’ maken zegt Berthold Gunster. Door dat te doen, maak je van een probleem een feit.
Daarna komt de tweede en laatste stap: maak van een ‘ja’ een ‘ja-en’. Maak van dat feit – waar je in eerste instantie dus last van had – een nieuwe mogelijkheid.
Voorbeeld ‘ontsmettingsalcohol’:
Neem nou stokerij Rubbens uit het Vlaamse Wichelen. Normaal gesproken stoken ze daar jenever, maar ze zijn nu overgeschakeld op ontsmettingsalcohol. Een neut is lekker, maar ontsmettingsalcohol is op dit moment veel harder nodig. Toen Hendrik Beck van de stokerij hoorde dat er een tekort dreigde, twijfelde hij geen moment. Hij deed de broodnodige aanvragen voor de vergunningen die hij nodig heeft en dankzij een spoedprocedure kon hij een paar dagen later beginnen met stoken. Ze kunnen voor zorgorganisaties in heel België nu tot 30.000 liter ontsmettingsalcohol per week produceren.